חמולה/קומונה | حمولة/ كومونة
חמולה מאגדת קבוצת אנשים המחוברים בקשר דם או בקרבה ביולוגית לאב קדמון;
קומונה היא מבנה חברתי שמארגן באופן יזום צורת חיים המבוססת על ערכים אלטרנטיביים.
שתי המסגרות מאגדות קבוצת חברים המתפקדת כמשפחה מורחבת. בתערוכה מוצגות שתי משפחות מורחבות, שבט בדואי וקומונה יהודית, באוהל בדואי משלהן אשר אינו משמש להן מעון של קבע, אלא מרחב "זמני" לרגע, ובה בעת, על-זמני וקמאי.
חמולה
סדרת הצילומים 'דם', שצילם מוסא אל-עטאונה (בקרוב בוגר המחלקה לאדריכלות בבצלאל), מתעדת את בני השבט שלו, בשעה שהם נערכים למסיבת חתונה ביישוב חורה. מסורת ארוכת שנים זו של התכנסות ואירוח שבטי לא נקטעה בשל הנחיות הסגר והקורונה כפי שמראים צילומיו של אלעטאונה. עם זאת, היא שינתה פניה באימוצם של מאפיינים חדשים בני העת העכשווית: את ה'רבאבה' (כלי מיתר מסורתי) מחליף הסינטיסייזר; את הגמל מחליף ג'יפ יוקרה; הכָּפִייה משתלבת בסטיילינג אופנתי עם חולצת מותג; וכולם לוגמים קפה בדואי מר וגם נהנים ממתיקותו של "טעם החיים" (Coca-Cola). המבט העדין של אלעטאונה מתמקד בסיטואציות קטנות ובבני השבט שהיו גלויים לעין המצלמה. הוא מתמקד במערך התפקידים הגברי: בחבורה שמבשלת יחד תוך כדי שיח ער; בבני נוער שסיועם להכנות מייצג כעין טקס חניכה, בקבוצת ילדים התופסת לעצמה עמדת תצפית אטרקטיבית; ובריקוד הדָחִיָּה שמשתתפיו הרבים נעים כגוף אחד. נרטיבים קטנים מצטרפים לתמונה גדולה: קהילה של חיבור, רעות ואחווה בין חבריה.
קומונה
אדוה קרני מתעדת את מושאיה בצילום. ארכיון הצילום שהיא יוצרת הוא מתווה לסדרת ציורים מוקפדת בסגנון ריאליסטי. קרני משתמשת בסדרת ציוריה קולקטיב לארבעה ימים/ Off the Grid בצבעי שמן על בד ובצבעי מים על נייר, חומריות ששימשה עמוד תווך במסורת האמנות הגבוהה של אירופה. מסורת זו עומדת בניגוד עז למושא הציור של קרני – אוהל בדואי ארעי שסך מרכיביו הוא ייצוג של דלות חומרית (מבנה מאולתר עשוי שאריות של ברזנטים ועצים, טלאי בד, מזרונים ורהיטים מכל הבא ליד). האוהל הבדואי המתואר אצל קרני, משמש להתכנסות שנתית עבור קבוצת חברים עירונית, שקרני עצמה חברה בה; מבטה אוהד את נרטיב השיתוף והריחוק שהסביבה הארעית מייצרת, והיא מתמקדת ברגעים קטנים של חסד: מגע, שיחות גברים על זוטות, רגע פרטי של אישה לבדה, בהייה, נגינה, שינה, משחק ילדים ובעלי חיים. בד בבד, היא מציעה התבוננות רפלקסיבית על מה שהיא מכנה "נדידה בזמן": האוהל כמפלט מתכתיבים חברתיים וקפיטליסטיים או שיקוף למסע של חיפוש דרך, תהייה ובדידות.
תערוכה זו מאפשרת להתבונן על הדמיון בין שתי משפחות מורחבות: החמולה והקומונה נטועות במפת ההיסטוריה הגניאלוגית בנקודת זמן קדומה או נושנה, ועל אף מרחק הזמן הן מוסיפות להתקיים היום ומדגימות כיצד, כמאמר דרידה, הזמן יצא מהצירים. בתערוכה זו אפשר לעמוד על הדמיון שבין הנרטיבים והסיטואציות המיוצגים בדימוייהם של אל-עטאונה ושל קרני, אצל שניהם, הזמן, העבר, מתערבב קצת אחרת עם העכשווי.
אוצרת: ליאת יהודה
-
حمولة/ كومونة (عشيرة)
عشيرة مجموعة أشخاص مرتبطين بصلة دم أو بقرابة بيولوجيّة لسلف مشترك؛
كومونة هي بنيّة اجتماعيّة تنظم بشكل مخطّط أسلوب حياة يعتمد على قيم بديلة.
يوحد الإطاران مجموعة من الأفراد أشبه بعائلة موسعة. تُعرض في المعرض عائلتان موسعتان، قبيلة بدويّة وكومونة يهوديّة، في خيمة بدويّة خاصّة بهما والّتي لا تشكل مسكنًا دائمًا لهما، وإنما مساحة "مؤقتة" للحظة، وفي نفس الوقت ، عابرة للوقت وبدائية.
العشيرة
سلسلة الصّور الفوتوغرافيّة الدّم، والّتي التقطها موسى أبو–عطاونة (سينهي قريبًا دراسته في قسم التّصميم المعماري في بيتسيلئيل)، توثق أبناء قبيلته، عائلته الموسعة، أثناء استعدادهم لحفل زفاف في قريّة حورة، كما هو متبع في تقاليد التجمّع والضّيافة القبليّة طويلة الأمد. لم تنقطع هذه التّقاليد حتّى جراء تعليمات الحجر الصحي والكورونا كما تظهر صور العطاونة. لم يتبدد عبق تّقاليد الضّيافة البدويّة في شكلها القديم، ومع ذلك، فقد أضيفت إليها مكونات حديثة تميّز روح العصر: تم استبدال الرّبابة (آلة وتريّة تقليدية) بالسّنثسيزر (جهاز المزج)؛ تم استبدال الجمل بسيارة الجيب الفاخرة؛ تمتزج الكوفيّة بتناسق مع قميص ذي ماركة تجارية؛ ويرتشف الجميع القهوة البدوية السّادة ويستمتعون أيضًا بحلاوة "طعم الحياة" (كوكاكولا). تركز نظرة العطاونة اللطيفة على المواقف الصّغيرة وعلى رجال القبيلة الذين كانوا ظاهرين للكاميرا. إنه يركز على منظومة الأدوار الذكوريّة: مجموعة تطبخ معًا أثناء حديث متقد؛ المراهقين الذين تمثل مساهمتهم في التحضير نوعًا من الطقوس الإدخالية، مجموعة من الأطفال يشغلون موقع مراقبة جذّاب؛ ورقصة الدحية التي يتحرك العديد من المشاركين فيها كجسد واحد. تنضم الّروايات الصغيرة إلى الصّورة الكبيرة: مجتمع من التّرابط، الصّداقة، والأخوة بين أفراده.
الكومونة، الجماعة
توثق أدفا كارني مواضيعها من خلال التّصوير الفوتوغرافي. أرشيف الصور الذي تقوم بإنشائه هو مخطط لسلسلة دقيقة من اللّوحات بأسلوب واقعي. تستخدم كارني في سلسلة رسوماتها جماعة لأربعة أيام/ Off the grid ألوانًا زيتيّة على قماش وألوانًا مائيّة على ورق، وهذه الماديّة كانت بمثابة الدّعامة الأساسيّة في تقاليد الفن الطلائعي في أوروبا. يمثل هذا التّقليد تناقضًا صارخًا مع موضوع لوحة كارني – خيمة بدويّة مؤقتّة تمثل مكوناتها بالإجمال فقرًا ماديًا (هيكل مرتجل مصنوع من بقايا القماش المشمع والخشب، قطع القماش، والمراتب والأثاث من كل ما هو متوفر). الخيمة البدويّة الّتي تصفها كارني، تُستخدم في تجمع سنوي لمجموعة أصدقاء حضرية، كارني نفسها عضوة فيها. نظرتها متعاطفة مع رواية المشاركة والبُعد التي تنتجها البيئة المؤقتة، وهي تركز على لحظات صغيرة من اللّطف: اللّمس، محادثات الرجال حول مواضيع هامشية، لحظة خاصة لامرأة بمفردها، التحديق، الموسيقى، النّوم، لعب الأطفال والحيوانات. في الوقت نفسه، تقترح التأمل الانعكاسي لما تسميه "الهجرة في الوقت": الخيمة كملاذ من الإملاءات الاجتماعية والرأسمالية أو انعكاس لرحلة البحث عن الطريق، التساؤل والوحدة.
يتيح هذا المعرض المجال لإلقاء نظرة على أوجه التشابه بين عائلتين موسعتين: العشيرة والكومونة متجذرتان في خريطة تاريخ الأنساب في نقطة زمنية قديمة وعلى الرغم من المسافة الزمنيّة، فإنهما لا تزالان موجودتين حتى اليوم، توضحان كيف"يخرج الوقت من مساراته"، كما كتب دريدا ". يمكننا في هذا المعرض التوقف عند أوجه الشبه بين الرّوايات والمواقف المتمثلة في صور العطاونة وكارني. كليهما، يمتزج "الزمن" القديم، الماضي، بشكل مختلف قليلًا مع الحاضر.
أمينة المعرض: ليئات يهودا
Clan / Commune
;A clan unites a group of people who are blood-related or descend from a common ancestor
.A commune is a social structure that proactively organizes a way of life based on alternative valu
Both frameworks unite a group of friends that functions as an extended family. The exhibition presents two extended families, a Bedouin tribe and a Jewish commune, in their own Bedouin tent, which does not serve as a permanent residence, but as a “temporary” space for a moment, yet at the same time, timeless and primeval
The clan
The photography series Blood, taken by Musa al-Atauna (a soon-to-be graduate of the Bezalel Department of Architecture), documents the members of his tribe (extended family) as they prepare for a wedding celebration in Hura (as shown in al-Atauna’s photos), in keeping with a long-standing tradition of tribal gathering and hospitality, a tradition that was not even stopped on account of coronavirus and social distancing guidelines. The tradition of Bedouin hospitality is still maintained in its ancient form, with contemporary components added that characterize the spirit of the times: the rebab (traditional string instrument) is replaced by the synthesizer; the camel is replaced by a luxury jeep; the kaffiyah is stylishly blended with a branded shirt; and Coca-Cola is served alongside bitter Bedouin coffee. Al-Atauna’s gentle eyes focus on activities taking place in preparation for the wedding that are visible through the camera lens: the group of men cooking while engaged in lively conversation; the teenagers whose assistance with the preparations represents a kind of initiation ceremony; the group of children who occupy an alluring vantage point; and the Dahiya dancing in which the many participants move as one body. Small narratives join the big picture: a tightly-knit community based on the connection and comradeship of its members.
The commune, the collective
Adva Karni documents her subjects with the use of photography. The photo archive she creates is the outline for a series of meticulous paintings, created in a realistic style. Karni uses her Four Days of Collective / Off the Grid series in oil paints on canvas and watercolors on paper, a materiality that has served as a mainstay in the visual arts tradition of Europe. This tradition stands in stark contrast to the object of Karni’s painting – a temporary Bedouin tent whose components are a representation of material scarcity (a makeshift structure made of remnants of tarps and trees, cloth patches, and old mattresses and furniture). The Bedouin tent described by Karni is used as an annual gathering for an urban group of friends, of which Karni herself is a member. Her gaze sympathizes with the narrative of sharing and distancing that the temporary environment creates, and she focuses on small moments of kindness: a touch, the men’s chit-chat, the private moment of a woman alone, staring, instrument playing, sleeping, playing with children and animals. At the same time, she offers reflexive contemplation of what she calls “wandering in time”: the tent as a refuge from .social and capitalist dictates or as mirroring a journey of wonder and loneliness, of searching for the way
This exhibition allows us to look at the similarities between two extended families: the clan and the commune are rooted in genealogical history from some point in the remote past, and despite the distance of time they continue to exist today, and demonstrate how, in the words of Jacques Derrida, ‘the time is out of joint”. In this exhibition we can draw on the similarities between the narratives and situations represented in the images of al-Atauna and Karni. In both, the past blends into the present a little .differently
Curator: Liat Yehuda
מוסא אלעטונה, דם (סידרת צילומים), موسى العطاونة، دم (سلسلة صور فوتوغرافية)، 2020
מראה הצבה
אדוה קרני, תואר שני, أدفا كارني، لقب ثان, 2020-2021